گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»- حامد صارم؛ خداوند متعال می‌فرماید: «انی جاعل فی الارض خلیفه»؛ من در زمین خلیفه قرار می‌دهم. وجود خلیفه خداوند در زمین قبل از خلقت است و این نشان می‌دهد که وجود خلیفه و جانشین خداوند بر روی زمین بسیار مهم‌تر است از وجود خلائق بر روی زمین است؛ چرا که وجود خلیفه و جانشین خدا حجت است برای مخلوقات و امام صادق علیه السلام در این باره فرمود: «الحجه قبل الخلق و مع الخلق و بعد الخلق»؛ حجت خداوند قبل از خلق است و همراه باخلق و بعد از خلق لذا وجود حجت قبل از به وجود آمدن انسان‌ها است. در غیر این صورت انسان‌های فاسد و فاسق برای ظلم و جور خویش بر روی زمین معذور خواهند بود و خداوند که برای ایشان حجت قرار نداده بود ایشان را در معرض هلاکت و فساد قرار داده بود.
اهل آسمان‌ها مامور به اطاعت از خلیفه خدا شدند
هنگامی که خداوند متعال آدم را بر روی زمین خلیفه قرار داد، اهل آسمان‌ها را امر به اطاعت از او نمود ملائکه امر شدند بر سجده بر آدم که خلیفه‌الله بود و تنها یک تن از جنیان از سجده بر آدم، حجت و خلیفه خدا امتناع ورزید؛ که خداوند خواری و پستی و هلاکت را بر او فرود آورد؛ او را رسوا کرد و تا روز قیامت دچار لعنش ساخت. از این مطلب رتبه و مقام امام دانسته می‌شود و ملعون بودن و اوج خواری و ذلت مخالف امام را باید فهمید.
حجت و خلیفه برای همه زمان‌ها
خداوند بر روی زمین خلیفه قرار داده است و جعل خداوند مقید به زمانی غیر از زمان دیگر نیست این آیه شریفه دلالت می‌کند مادامی که زمین وجود دارد جعل خداوند بر جانشین خودش بر روی زمین نیز وجود دارد؛ لذا هیچ‌گاه زمین خالی از حجت خدا نبوده و نیست و نخواهد بود که اگر لحظه ای زمین بدون امام باشد زمین اهل خود را فرو برد «لَوْ بَقِیَتِ الْأَرْضُ بغیر إِمَامٍ لَسَاخَتْ»(۱) از این رو همیشه بر روی زمین امامی که خلیفه خداوند است وجود خواهد داشت.
سر سجده بر حجت خدا
خداوند متعال فرشتگان را دستور داد تا بر جانشین و حجت خویش بر روی زمین سجده کنند به دلیل تعظیم آدم در حالی که حقیقتی را از چشمان ایشان پنهان داشت آن حقیقت این بود که خداى تعالى ارواح حجج الهى را در صلب آدم قرار داده بود. پس آن سجود براى خداى تعالى، عبودیّت؛ و براى آدم طاعت؛ و براى آنچه در صلب آدم قرار داشت، تعظیم‏ و تکریم بود.

 
ابلیس غائب از دیده‌اش را منکر شد
امّا ابلیس به جهت حسد به آدم، از سجده به او خوددارى کرد، زیرا خداوند ارواح حجج الهى را در صلب آدم قرار داده بود، نه در صلب او و به خاطر این حسد و خوددارى کافر شد و به واسطه نافرمانى از فرمان پروردگارش فاسق گردید و از جوار رحمتش مطرود و ملعون گردید و رجیم نامیده شد و این همه به خاطر آن بود که منکر «غیبت» گردید و دلیلش در امتناع از سجده بر آدم این بود که گفت: «من از او بهترم، مرا از آتش آفریدى و وى را از خاک» (۲)
ابلیس آنچه را که از دیده‌اش نهان بود را منکر شد و آن را باور نکرد و در مقابل خدا به همان ظاهری که می‌دید احتجاج کرد. او فقط جسد آدم را می دید و منکر آن شد که آدم حامل انوار مقدس حجج الهی است، این درحالی بود که آدم قبله ملائکه گشت به خاطر انواری که در صلب او نهاده بودند از این رو ابلیس نتوانست ایمان به غیب بیاورد.
ایمان آورندگان به حضرت مهدی مانند ملائکه هستند
ایمان آورندگان به امام غائبی که از دیدگان مستور است. چنان به او ایمان دارند که ظهور و غیبت برای ایشان تفاوت نمی‌کند مانند فرشتگانی هستندکه حق تعالی را در سجده بر آدم اطاعت کردند و همانگونه که ظاهر خلقت گلی آدم مانع اطاعت فرشتگان نشد ظاهر غیبت امام دوازدهم مانع از این نشد که ایمان داشته باشند که او هست و مانند خورشید پشت ابر می‌تابد.
منکرین امام زمان مانند ابلیس فکر می‌کنند
کسانی که به ظاهر امر استدلال می‌کنند و ندیدن آخرین حجت خداوند را دلیل بر عدم وجود او می‌گیرند و همواره می‌گویند اگر هست پس کجاست؟ اگر مهدی عجل الله فرجه بود باید او را می‌دیدیم حال که او را نمی‌بینیم پس نمی‌توانیم به اعتقاد پیدا کنیم مانند ابلیس هستند که از سجده بر آدم سر پیچی کرد و «ابی و استکبر و کان من الکافرین»
پی نوشت ها:
**برگرفته از کمال‌الدین صدوق ج ۱ ص ۲۶
۱٫ الکافی ج ۱ ص ۱۷۹ باب أن الأرض لا تخلو من حجه …
۲٫ اعراف آیه ۱۲