النبالعظیم محفلی برای پژوهش های شیعه

صراط مستقیم؛ امام هدایت در هر عصر در مقابل صراط «الذین أنعمتَ علیهم»، دو گروه نیز وجود دارند: گروه «المغضوب علیهم» و گروه «الضالین». اگر انسان صراط مستقیم را نشناسد و درک نکند، در یکی از این دو مسیر خواهد رفت؛ و این یعنی گمراهی. ۱. سه مسیر در قرآن: قرآن کریم سه مسیررا معرفی می‌کند: • صراط مستقیم: راه کسانی که مورد نعمت خاص الهی‌اند؛ یعنی امامان هدایت. • صراط المغضوب علیهم: مسیر کسانی که مورد غضب خداوندند؛. • صراط الضالین: مسیر گمراهان که به ضلالت کشیده شده‌اند. این دو صراط صراط تو امام دعوت کننده به آتش خواهد بود (الجبت و الطاغوت) در حقیقت، اگر شخصی در مسیر صراط مستقیم نباشد، ناگزیر یا در مسیر مغضوبین قرار دارد یا در مسیر ضالین؛ هیچ حالت سومی وجود ندارد. ۲. صراط مستقیم، کتاب یا سنت نیست نمی‌توان به جای «صراط الذین أنعمت علیهم» از قرآن، کتاب یا سنت یاد کرد. زیرا خداوند ما را در این آیه، به افرادی ارجاع داده است که ظاهراً خارج از قرآن هستند، اما در حقیقت، قرآن ناطق‌اند.در تقابل با این حقیقت، افرادی که قرآن را از امام جدا کرده‌اند و آن را بر سر نیزه برده‌اند، کسانی هستند که در مسیر مغضوبین و ضالین قدم برداشتند و ایشان را می توان از تابعین جبت و طاغوت دانست . ۳. صراط مستقیم، امام زنده و حیّ است نکته‌ای بسیار دقیق و اعتقادی در این آیه نهفته است: وقتی خداوند فرموده: «صراط الذین أنعمت علیهم»، روشن است که این «انعمت» بر افراد خاصی دلالت دارد. اگر این افراد: • در دنیا وجود نداشته باشند، • یا همه شهید شده باشند، • یا هنوز به دنیا نیامده باشند، در این صورت لازمه‌اش این است که آیه لغو باشد، و راه هدایت مسدود شده باشد. و چون این امر محال است، نتیجه آن است که:

در هر لحظه از زمان، باید امامی زنده و حاضر باشد که صراط مستقیم است. در غیر این صورت، بساط هدایت در عالم جمع شده است، و این با حکمت الهی ناسازگار است. ۴. معنای تمسک به قرآن بنابراین، معنای حقیقی تمسک به قرآن، یافتن آن شخص زنده و حیّی است که در هر زمان، مصداق صراط مستقیم است. فقط به واسطه‌ی وجود او، قرآن معنا و مصداق پیدا می‌کند.